زندگینامه استیو جابز : نابغه دنیای فناوری و خالق برند اپل

استیو جابز (steve jobs) را می‌شناسید؟ آقای جابز همان کسی بود که به همراه دوست قدیمی خود «استیو وزنیاک» شرکت کامپیوتری اپل (Apple) را پایه‌گذاری نمود. با راهنمایی‌های اسیتو جابز این شرکت کامپیوتری در فناوری‌های جدید، پیشگام شده و محصولات نوین مانند آیفون، آیپد و ایرپاد را به جهانیان معرفی کرده و روانه بازار کرد.

تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با زندگی‌نامه این فرد موفق و مشهور آشنا شوید.

بیوگرافی استیو جابز

جابز در سال 1955 میلادی، در تاریخ 24 فوریه چشم به جهان گشود. او در شهر سانفرانسیسکو کالیفرنیا متولد شده و در طول زندگی خود با چالش‌ها و موانع زیادی دست و پنجه نرم کرد.

از تأثیرگذارترین این چالش‌ها می‌توان به اخراج شدن از کمپانی که موسس آن بود، اشاره کرد. اما جابز بعد از مدتی به آن شرکت بازگشته و با ارائه محصولات جدید که در ادامه مقاله به آن‌ها اشاره می‌شود، نام کمپانی را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت و در بازار تکنولوژی و محصولات هوشمند جایگاه خود ارتقاء داد. او بعد از یک دهه تحمل بیماری و مبارزه با سرطان پانکراس، نهایتاً در سال 2011 فوت کرد.

سال‌های ابتدایی زندگی استیو

استیو جابز از یک مادر آمریکایی و پدر سوری متولد شد. مادر او، خانم «جوان شیبل» (سیمپسون آینده)، گفتاردرمان بوده و پدرش، آقای «عبدالفتاح جندلی»، پروفسور علوم سیاسی بود. هر دو مادر و پدر او از دانش‌آموختگان دانشگاه ویسکانسین بودند و استیو را بعد از تولد رها کرده و سپس با گذشت مدت اندکی، با یکدیگر ازدواج کردند و صاحب فرزند دومی به نام «مونا سیمپسون» شدند.

استیو بعدها توسط یک زوج جوان به نام‌های کلارا و پل جابز به سرپرستی گرفته شد که نام او را استیون پل جابز گذاشتند. کلارا، مادر جدید او، حسابدار و پدرخوانده‌اش، پل جابز، در گذشته عضو گارد ساحلی بوده ولی در آن زمان با ماشین‌آلات صنعتی مشغول به کار بود.

آن‌ها در منطقه ماونتین ویوی کالیفرنیا زندگی می‌کردند و تمام کودکی استیو به کار کردن همراه پدرش در گاراژ منزل بر روی انواع قطعات الکترونیکی و صنعتی گذشت. پل به پسرخوانده خود، استیو، آموزش داد که چطور قطعات الکترونیکی را از یکدیگر جدا کرده و مجدداً آن‌ها را به یکدیگر متصل نماید.

این کار علاوه بر سرگرمی بسیار خوب، به استیو اعتماد به نفس زیادی داده و توانایی‌های مکانیکی را تقویت کرد. همچنین استیو جابز تا 27 سالگی خود اطلاعی از خانواده اصلی خود نداشت و کاملاً با خانواده جدید خود زندگی می‌کرد.

دوران جوانی استیو

جابز را می‌توان یکی از خلاق‌ترین، متفکرترین و باهوش‌ترین انسان‌هایی دانست که جهان به خود دیده است ولی باز هم دوران جوانی او پر از یأس‌های نظام‌های آموزشی بود. او هیچ علاقه‌ای به درس و مدرسه نداشت، به طوری که در دوران ابتدایی خود، اصلاً درس‌ها را جدی نگرفته و آن‌ها را کسالت‌بار می‌دانست.

معلم کلاس چهارم او در این باره می‌گوید برای اینکه استیو به درس خواندن ترغیب شود، مجبور بودن مدام به او جایزه بدهم. اما این در حالی بود که استیو آنقدر در آزمون‌های مختلف خوب ظاهر شد که مدیر مدرسه به او پیشنهاد داد که دبستان را جهشی به اتمام برساند. البته این پیشنهاد با مخالفت پدر و مادر استیو روبه‌رو شد.

بعد از گذشت دوران دبستان، در نهایت جابز وارد دبیرستان Homestead شد و با استیو وزنیاک که در دانشگاه برکلی کالیفرنیا مشغول تحصیل بود، آشنا شد. همین آشنایی بعدها زمینه‌ساز تأسیس کمپانی اپل و شکل‌گیری زندگی حرفه‌ای او گردید.

تحصیلات استیو جابز

جابز دوران دبیرستان را در یک مدرسه متوسط کالیفرنیا در سال 1972 به اتمام رساند و با توجه نمرات خوبش به دانشگاه ممتاز در «اورگو» وارد شد. او در دانشگاه استعداد زیادی از خود نشان داده و البته همچنان علاقه‌ای به درس نداشت و روحیه او با سیستم آموزشی و تحصیلات رسمی سازگاری نداشت ولی همیشه نمرات عالی کسب می‌کرد. به علت هوش و استعداد ذاتی جابز، همیشه معلم‌ها اذعان داشتند که او دانش‌آموزی است که نمی‌توان چیزی به آن یاد داد.

سپس جابز در کالج رید در شهر پورتلند و در ایالت اورگن پذیرفته شد ولی بعد از گذشت تنها یک نیمسال تحصیلی، او از کالج انصراف داده و در کلاس‌های خوشنویسی همان مرکز ثبت‌نام نمود. این هنر در آینده شغلی استیو جابز بسیار موثر بود، به طوری که ردپای این هنر را می‌توان در طراحی کامپیوتر مکینتاش مشاهده کرد.

جابز در این رابطه می‌گفت که اگر در کلاس‌های خوشنویسی وارد نمی‌شد، مکینتاش هرگز چنین طراحی حروف و یا فونت‌های فاصله‌داری نداشت. همچنین از آن‌جایی که ویندوز نیز کاملاً از مکینتاش کپی انجام داد، بدون کلاس‌های خوشنویسی جابز، هیچ کامپیوتری، از این فونت‌ها و طرح‌ها بهره‌مند نبود.

در نهایت جابز در فصل زمستان سال 1974 به کالیفرنیا بازگشته و به همراه دوست قدیمی خود، استیو وزنیاک در جلسات باشگاه کامپیوتر هوم‌برو شرکت کردند. همچنین در همان زمان، جابز به عنوان تکنسین در شرکت آتاری (سازنده دستگاه‌های بازی رایانه‌ای در آن دوران) مشغول به کار شد.

داستان تأسیس کمپانی اپل

همان‌طور که گفته شد، جابز بعد از دبیرستان در کالجی به نام رید در شهر پورتلند ثبت‌نام کرد؛ ولی از آن‌جایی که هدفی برای ادامه تحصیل نداشت، بعد از ۶ ماه کالج را ترک نمود و ۱۸ ماه آینده را در کلاس‌های آموزشی مختلف کالج گذراند. یکی از این کلاس‌ها، کلاس خوشنویسی بود که موجب ایجاد علاقه او به تایپوگرافی شد.

در سال ۱۹۷۴ او در شرکت آتاری مشغول به کار بود و چند ماه بعد این شرکت را نیز ترک کرده و به یک سفر معنوی به هند رفت. در نهایت در سال ۱۹۷۶، استیو جابز در ۲۱ سالگی به همراه وزنیاک، شرکت کامپیوتری اپل را پایه‌گذاری نمود. این دو، فعالیت خود را با فروش محصولات ساخت کمپانی‌شان آغاز کردند.

جابز و وزنیاک توانستند انقلابی در صنعت کامپیوتر و رایانه به وجود آوردند. آن‌ها با کوچک‌تر، ارزان‌تر و قابل درک‌تر کردن ماشین‌ها، موجب شدند تا افراد از این سیستم‌ها به صورت روزمره استفاده کنند.

وزنیاک در همان زمان، ایده ساخت مجموعه‌ای از رایانه‌های شخصی را مطرح نمود. اولین مدل این نوع رایانه یکی از کاربران «اپل» نامیده شد و با قیمت ۶۶۶ دلار و ۶۶ سنت عرضه گردید. فروش این نوع رایانه توانست درآمد ۷۷۴ هزار دلاری برای شرکت به دنبال داشته باشد.

سه سال بعد نیز، کمپانی اپل، سری دومین این رایانه‌ها را با نام اپل II معرفی کرد. درآمد شرکت بعد از عرضه این سری از رایانه‌ها چند برابر شده و به رقم ۱۳۹ میلیون دلار رسید. در سال ۱۹۸۰ نیز کمپانی اپل فروش سهام شرکت را در بازار بورس به صورت عرضه اولیه شروع کرده و بعد از مدتی شرکت به سهامی عام تبدیل گردید.

در پایان اولین روز عرضه سهام این شرکت، قیمت سهام این شرکت به ۱/۲ میلیارد رسید. در همان زمان جابز به دنبال «جان اسکالی» رفت تا مدیرعامل شرکت اپل شود. جان اسکالی در همان زمان، جزو مدیران شرکت پپسی کولا و متخصص بازاریابی بود.

معرفی کامپیوتر مکینتاش

کامپیوتر مکینتاش (Macintosh) پروژه‌ای به همین نام بود که در سال 1981 میلادی توسط استیو جابز در اپل به انجام رسید. مکینتاش در واقع یک کامپیوتر کوچک و ارزان قیمت بوده که طبق گفته‌های جابز، کار کردن با آن بسیار ساده است. به طوری که انگار افراد با یک تُستر کار می‌کنند.

طراحی و ساخت مکینتاش در حدود 3 سال به طول انجامید و در نهایت در سال 1984 در جلسه سالانه سهام‌داران اپل معرفی شد. اما موفقیت عرضه این کامپیوتر تنها محدود به همان چند ماه اول عرضه آن بود.

به دلیل عدم موفقیت پروژه مکینتاش، جان اسکالی، مدیر عامل وقت شرکت اپل به همراه دیگر اعضای هیئت مدیره، در سال 1985 تمامی اختیارات اجرایی جابز را سلب کرده و او تنها به عنوان رئیس هیئت مدیره کار خود را در اپل ادامه داد.

خروج استیو جابز از اپل

علی‌رغم تمامی این موفقیت‌ها، چندین محصول بعدی اپل، نقص‌ها و ایرادات زیادی در زمینه طراحی داشت و همین موضوع موجب شد که آمار مرجوعی‌های شرکت و همچنین نارضایتی‌ها مشتریان به میزان قابل توجهی افزایش یافت.

در همان زمان شرکت IBM اپل را از نظر میزان فروش پشت سر گذاشت و در این مرحله، اپل وارد یک فضای رقابتی جدی با کسب و کار کامپیوترهای شخصی این کمپانی شد. در سال ۱۹۸۴ میلادی، اپل مکینتاش را عرضه کرده و تبلیغات خود را با شعاری تحت عنوان رمانتیک، خلاق و جوان شروع نمودند.

فروش مکینتاش تا حد زیادی مناسب بود و عملکرد کلی آن نسبت به کامپیوترهای شخصی IBM در سطح بالاتری قرار گرفت. با همه این موارد، هنوز هم مکینتاش با دیگر کامپیوترهای رقیب سازگاری نداشت.

جان اسکالی به عنوان مدیرعامل شرکت بر این باور بود که جابز در حال لطمه زدن به شرکت بوده و بعد از مدت کوتاهی، زمینه خروج وی از شرکت فراهم گردید. جابز هیچ‌گونه عنوان رسمی برای کمپانی که خود آن را تاسیس کرده بود، نداشت و در نتیجه بیشتر از قبل به حاشیه رفته و در نهایت در سال ۱۹۸۵ شرکت را به طور کامل ترک کرد. فروش مکینتاش خوب بود و عملکرد کلی اش هم نسبت به پی سی های IBM در سطح بالاتری قرار داشت، با این همه، آن دستگاه هنوز هم با کامپیوترهای شرکت رقیب سازگاری نداشت.

تأسیس کمپانی نکست

قبل از آنکه جابز از اپل بیرون برود، ایده تأسیس شرکتی برای طراحی و ساخت کامپیوتر را در سر داشت. او این ایده را در اپل نیز مطرح کرد و می‌خواست برخی از کارمندان شرکت را به کمپانی بعدی خود ببرد. همین امر موجب شد تا کمپانی اپل از جابز شکایت کند؛ اما در نهایت طرفین دعوا با یکدیگر کنار آمدند.

جابز در سال ۱۹۸۵ به طور رسمی شرکت نکست (NeXT) را تاسیس نمود. هدف از تأسیس این شرکت نیزساخت انواع کامپیوترهای ورک‌استیشن بود تا برای کاربردهای تحصیلی و استفاده‌های تجاری به کار گرفته شوند.

اولین محصول شرکت نکست در سال ۱۹۸۸ به نام NeXT Computer معرفی گردید. در سال ۱۹۹۰ نیز دو نوع کامپیوتر دیگر با نام‌های NeXTcube و NeXTstation توسط شرکت نکست به بازار عرضه شد. فروش این سه محصول اما محدود بوده و در مجموع از هر سه مورد در حدود ۵۰ هزار سیستم به فروش رفت.

استیو جابز در ادامه مسیر شرکت نکست با کمپانی معروف دیگری به نام Sun Microsystems وارد همکاری شده و با همکاری این شرکت، محیط برنامه‌نویسی OpenStep را ساخت.

با همه این‌ها، کمپانی جدید جابز هنوز با مشکل فروش در بخش سخت‌افزار روبه‌رو بود و نتوانست به موفقیت چندانی در این زمینه دست یابد. بنابراین جابز تصمیم گرفت در سال ۱۹۹۳، شرکت نکست را از بازار سخت‌افزار خارج کرده و تمرکز خود را برو روی سیستم عامل NeXTSTEP گذاشت.

در نهایت در سال ۱۹۸۷، کمپانی اپل با پرداخت مبلغ ۴۲۹ میلیون دلار و همچنین ۵/۱ میلیون سهام شرکت، نکست را خریداری کرده و استیو جابز به صورت یک مشاور دوباره وارد شرکت اپل شد. همچنین اپل وعده داد که از سیستم عامل نکست در سخت‌افزارهای مکینتاش استفاده کند. در نتیجه همین امر، حتی در محصولات امروزی و مک او‌اس، می‌توان ردپای نکست‌استپ را مشاهده کرد.

استیو جابز و پیکسار

بعد از بازگشت جایز به اپل، مهم‌ترین اتفاق سرمایه‌گذاری او در شرکت پیکسار بود. کمپانی پیکسار فعالیت خود را در سال ۱۹۷۹ به عنوان بخشی از واحد کامپیوتری «لوکاس فیلم» آغاز کرد. اما این کمپانی توانست در سال ۱۹۸۶ مستقل شود و سرمایه‌گذار بزرگی به نام استیو جابز را به سمت خود جذب کند.

جابز در همان سال در ماه فوریه، ۵ میلیون دلار از دارایی‌های شخصی خود را تحت عنوان حقوق فنی به جورج لوکاس پرداخت کرد و ۵ میلیون دلار دیگر را در پیکسار سرمایه‌گذاری نمود و به عنوان رئیس هیئت مدیره به این شرکت پا گذاشت.

پیکسار در آن زمان به علت سیستم‌ها و فناوری‌های خود معروف بود و در همین راستا جابز پیشنهاد داد تا برای افزایش میزان فروش محصولات، انیمیشن‌های ساخت این شرکت در سطح وسیع به نمایش درآید.

جابز به مرور زمان سرمایه‌گذاری خود را در پیکسار افزایش داده تا جاییکه در اواخر دهه ۱۹۸۰ این سرمایه‌گذاری به حدود ۵۰ میلیون دلار رسید و رسما کنترل تمامی شرکت در دست او بود. پیکسار در سال ۱۹۹۰ واحد سخت‌افزار خود را واگذار کرده و به طور جدی با والت دیزنی وارد همکاری شد.

این کمپانی توانست در سال ۱۹۹۱ قراردادی را با شرکت دیزنی امضا کند تا ۳ فیلم انیمیشنی بسازد. اولین اثر در میان این سه فیلم، داستان اسباب‌بازی‌ها (Toy story) بود. نهایتا این انیمیشن با فروش بالغ بر ۳۷۳ میلیون دلار توانست سرنوشت شرکت پیکسار را زیر و رو کند.

پیکسار در سال‌های بعدی، بزرگ‌ترین عرضه اولیه عمومی سهام را در همان سال‌ها انجام داد و آثار دیگری نظیر در جستجوی نمو، کارخانه هیولاها و سگفت‌انگیزان را نیز ساخته و منتشر کرد. در نهایت در سال ۲۰۰۶، شرکت پیکسار توسط دیزنی خریداری شده و جایز به یکی از بزرگترین سهام‌داران این شرکت تبدیل شد.

بازگشت استیو جابز به اپل

در همین زمان‌ها، شرکت اپل وضعیت چندان مناسبی نداشت و مردم دیگر به جای خرید و استفاده از کامپیوترهای مکینتاش، کامپیوترهای مبتنی بر ویندوز ۹۵ را به کار می‌بردند.

«گیل املیو» مدیرعامل جدید اپل، برای رقابت با شرکت مایکروسافت تصمیم گرفت سیستم عامل نکست یعنی نکست استپ را خریداری کند. اما جابز بیان داشت که اپل بهتر است تمامی شرکت نکست را به قیمت ۴۰۰ میلیون دلار خریداری کند.

در نهایت شرکت نکست توسط اپل خریداری شده و استیو جابز دوباره به اپل  بازگشت. با توجه به ضررهای انباشته کمپانی اپل به مبلغ ۷۰۰ میلیون دلار در سه ماهه اول سال ۱۹۹۷، گیل املیو از مدیرعاملی شرکت برکنار شد و جابز به عنوان مدیرعامل موقت انتخاب گردید.

جابز نیز بعد از ورود به اپل، مهندسین شرکت قبلی خود یعنی نکست را به بخش‌های اصلی شرکت اپل منتقل کرده و تعداد زیادی از کارمندان اپل را اخراج نمود. در سال ۱۹۹۸ همچنین جابز به طور همزمان مدیرعامل شرکت پیکسار بود و در همان سال یک کامپیوتر شخصی فوق‌العاده به نام آی مک (iMac) را معرفی کرد. آی مک نه تنها توانست دنیای کامپیوترهای شخصی را زیر و رو کند، بلکه توانست کمپانی اپل را نیز به دوران اوج خود بازگرداند.

در سال ۲۰۰۰ میلادی، در جریان مراسم Macworld، استیو جابز از یک سیستم عامل دسکتاپ که منحصرا مخصوص اپل بود به نام Mac OS X رونمایی نمود. در ضمن در همان زمان، پسوند موقت نیز از روی سمت او برداشته شد و او رسما مدیرعامل ثابت شرکت اپل بود.

دیگر استراتژی جابز بعد از بازگشت به اپل، افزایش سهام بازار شرکت با تاسیس فروشگاه‌های Apple Store در سال ۲۰۰۱ بود‌. او بر این باور بود که تنها در یک محیط انحصاری برای اپل می‌توان ارزش واقعی کامپیوترهای شخصی Mac را به نمایش گذاشت.

حضور پرقدرت در اپل با معرفی ایرپاد، آیفون و آیپد

در سال‌های بعدی اپل محصولات متنوعی نظیر آیفون، ایرپاد و آیپد را معرفی نمود. معرفی این محصولات توانست تکامل و انقلابب بی‌نظیر در صنعت تکنولوژی و سیستم‌های هوشمند به وجود آورد. نکته جالب توجه در این زمینه این است که بعد از معرفی این محصولات توسط شرکت اپل، بسیاری از رقبای این شرکت دست به تولید محصولات مشابه زدند تا موجب ایجاد رقابت در بازار شوند.

در سال ۲۰۰۱، مهم‌ترین اتفاق برای اپل، معرفی آی‌پاد بود. در سال ۲۰۰۳ نیز آی‌تیونز استور معرفی شد. در سال ۲۰۰۷ اما گوشی‌های تلفن همراه آیفون رونمایی شدند و آی‌پد در سال ۲۰۱۰ رونمایی و عرضه شد.

در پایان سال ۲۰۱۰ کمپانی اپل توانست در حدود ۹۰ میلیون گوشی تلفن همراه آیفون را به فروش برساند‌ که این فروش بالا، در واقع نیمی از سود بازار تلفن همراه را عاید اپل کرد‌. همچنین بعد از گذشت یک دهه از بازگشایی اولین فروشگاه اپل استور، این کمپانی در حدود ۳۲۶ فروشگاه را در سطح جهان افتتاح کرد.

ثروت استیو جابز

ثروت جابز در زمان مرگش در سال ۲۰۱۱ حدود ۲/۱۰ میلیارد دارایی خالص گزارش شد. او مدیر یکی از پول‌سازترین شرکت‌ها مانند اپل بود و بخش زیادی از کمپانی پیکسار را نیز در اختیار داشت. بعد از مرگ او تمامی ثروتش به لورن پاول، همسر او رسید. بخشی از این ثروت شامل دو جت شخصی، چهار خانه ویلایی، سهامداری شرکت اپل و سهامداری شرکت دیزنی می‌شود.

در حالی که بیشتر ثروت جابز از طریق فعالیت در اپل بدست آمده، ولی نمی‌توان مشارکت او را در بخش سهام و املاک نیز نادیده گرفت. جابز بر این باور بود که داشتن سهام برای ایجاد یک ارزش خالص و قوی اهمیت بسیار زیادی دارد.

علت مرگ استیو جابز

زندگینامه استیو جابز در سال ۲۰۱۱ به پایان رسید. متاسفانه جابز با همه موفقیت‌ها در زندگی کاری خود، در اواخر سال ۲۰۰۳ به سرطان پانکراس مبتلا شد‌. با وجود موفقیت‌آمیز بودن عمل جراحی جابز در سال ۲۰۰۴، در اواخر سال ۲۰۰۸ بیماری سرطان دوباره در بدن او پدیدار شد.

با وجود مشکلات جسمی و بیماری، جابز دو بار دیگر در ماه‌های مارس و ژوئن سال ۲۰۱۱، برای معرفی دو محصول iPad 2 و سیستم ابری iCloud در مراسمات اپل شرکت کرد.

جابز از وضعیت جسمانی و سلامت خود کاملا باخبر بود و می‌دانست که مدت زیادی زنده نخواهد ماند. به همین دلیل مدیر ارشد عملیاتی شرکت اپل، تیم کوک را به عنوان جانشین خود معرفی کرده و در ماه آگوست سال ۲۰۱۱ از سمت مدیرعاملی خود در شرکت اپل کناره‌گیری کرد. جابز در نهایت در سال ۲۰۱۱ و در تاریخ ۵ اکتبر در گذشت و نامش همواره در تاریخ جاودانه ماند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله سعی کردیم با زندگینامه استیو جابز و فراز و فرودهای آن بیشتر آشنا شویم. دیدیم که هوش بالا در کنار پشتکار و استمرار، سه مورد از ویژگی‌های اساسی وی بودند. خصوصی‌هایی که به او کمک کردند به ثروت و محبوبیت بالایی در سطح جهان برسد.