زندگینامه پیر امیدیار : پیر مراد امیدیار یک کارآفرین و سرمایه‌گذار ایرانی-آمریکایی است که بیشتر به عنوان بنیان‌گذار eBay، یکی از موفق‌ترین پلتفرم‌های تجارت الکترونیک در جهان، شناخته می‌شود. او در ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ در پاریس، فرانسه متولد شد و در خانواده‌ای ایرانی پرورش یافت. پدرش یک پزشک و مادرش استاد دانشگاه بود. خانواده امیدیار در دوران کودکی او به ایالات متحده مهاجرت کردند و در آنجا پیر علاقه شدیدی به کامپیوتر و برنامه‌نویسی پیدا کرد.
پیر امیدیار با تأسیس eBay در سال ۱۹۹۵ انقلابی در دنیای خرید و فروش آنلاین به وجود آورد. این پلتفرم به کاربران عادی اجازه می‌داد بدون واسطه، کالاهای خود را به فروش برسانند. ایده ساده‌ای که او ارائه کرد، به یکی از پردرآمدترین کسب‌وکارهای اینترنتی تبدیل شد و الهام‌بخش بسیاری از استارتاپ‌های دیگر در حوزه تجارت الکترونیک شد.
تولد و خانواده
پیر مراد امیدیار در ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ در پاریس، فرانسه در یک خانواده ایرانی متولد شد. پدر و مادر او هر دو افراد تحصیل‌کرده و روشنفکری بودند که تأثیر بسزایی در شکل‌گیری شخصیت و مسیر حرفه‌ای او داشتند.
پدر پیر، یک پزشک برجسته ایرانی بود که در فرانسه به تحصیل و فعالیت در حوزه پزشکی مشغول شد. او در زمینه جراحی و درمان بیماری‌های قلبی فعالیت داشت و یکی از چهره‌های شناخته‌شده در حرفه خود بود. مادر او نیز یک استاد دانشگاه در رشته زبان‌شناسی بود که بعداً در دانشگاهی در واشنگتن، آمریکا به تدریس پرداخت. این پس‌زمینه خانوادگی علمی و تحصیل‌کرده، تأثیر زیادی بر ذهن کنجکاو و خلاق پیر امیدیار گذاشت و او را از همان دوران کودکی به سمت یادگیری و تحقیق سوق داد.
نام “پیر” برای یک ایرانی غیرمعمول به نظر می‌رسد، اما دلیل این نام‌گذاری، متولد شدن او در فرانسه و زندگی در محیطی اروپایی بود. والدینش به دلیل شرایط تحصیلی و کاری در آن زمان، در فرانسه اقامت داشتند. بااین‌حال، آن‌ها همچنان ارتباط خود را با فرهنگ و سنت‌های ایرانی حفظ کرده بودند و پیر در فضایی پرورش یافت که هم تأثیرات فرهنگی ایران را در خود داشت و هم از فضای مدرن و پیشرفته اروپا بهره می‌برد.
مهاجرت به آمریکا
چند سال پس از تولد پیر، خانواده امیدیار تصمیم گرفتند به ایالات متحده مهاجرت کنند. این تصمیم بیشتر به دلایل حرفه‌ای و تحصیلی گرفته شد، زیرا مادر او فرصت تدریس در یکی از دانشگاه‌های آمریکا را پیدا کرد و پدرش نیز در آنجا توانست به فعالیت‌های پزشکی خود ادامه دهد.
آن‌ها در ابتدا در شهر واشنگتن دی‌سی مستقر شدند، که یکی از مراکز مهم دانشگاهی و پژوهشی در آمریکا محسوب می‌شود. این جابجایی، تأثیر عمیقی بر رشد و پیشرفت پیر امیدیار داشت، زیرا او در یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان از لحاظ فناوری و آموزش بزرگ شد. زندگی در آمریکا برای پیر، فرصتی برای کشف علاقه‌اش به کامپیوتر و فناوری بود.
در آن دوران، فناوری اطلاعات و کامپیوتر در حال رشد سریع بود و مدارس آمریکا به‌تدریج شروع به تجهیز خود با رایانه‌های شخصی کرده بودند. این موضوع باعث شد که پیر خیلی زود با کامپیوتر آشنا شود و علاقه خاصی به برنامه‌نویسی پیدا کند.
تحصیلات و علاقه به فناوری
پیر امیدیار تحصیلات خود را در مدارس معتبر آمریکا گذراند. او از همان دوران مدرسه به کامپیوتر و برنامه‌نویسی علاقه‌مند بود و زمان زیادی را صرف کار با رایانه می‌کرد. این علاقه چنان شدید بود که در سن ۱۴ سالگی، اولین تجربه حرفه‌ای خود را در زمینه برنامه‌نویسی به دست آورد.
مدرسه‌ای که او در آن تحصیل می‌کرد، متوجه استعدادش در برنامه‌نویسی شد و به او اجازه داد که در بخش کامپیوتر مدرسه به عنوان یک نیروی کمکی فعالیت کند. این نخستین گام او به دنیای فناوری بود و تأثیر عمیقی بر مسیر شغلی آینده‌اش گذاشت.
پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان، امیدیار وارد دانشگاه تافتس (Tufts University) شد، که یکی از دانشگاه‌های معتبر آمریکا است. او در این دانشگاه در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کرد. انتخاب این رشته نشان‌دهنده علاقه شدید او به فناوری و نرم‌افزار بود.
در طول دوران دانشگاه، پیر امیدیار بیشتر وقت خود را به یادگیری برنامه‌نویسی و مطالعه در زمینه توسعه نرم‌افزار گذراند. او همیشه به دنبال یافتن راه‌هایی برای ترکیب فناوری با زندگی روزمره بود. این طرز فکر باعث شد که پس از فارغ‌التحصیلی، وارد صنعت فناوری شود و در شرکت‌های مختلف مشغول به کار شود.
علاقه شدید پیر امیدیار به برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار باعث شد که خیلی زود وارد بازار کار شود. حتی پیش از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، او به عنوان برنامه‌نویس در شرکت‌های فناوری مشغول به کار شد.
یکی از نخستین تجربیات او در زمینه نرم‌افزار، کار بر روی توسعه سیستم‌های کامپیوتری برای شرکت‌های بزرگ بود. این تجربیات اولیه، مهارت‌های فنی و کارآفرینی او را تقویت کرد و زمینه‌ساز ایده‌های بزرگ او در آینده شد.
او در طول این سال‌ها، به این نتیجه رسید که اینترنت و فناوری دیجیتال، پتانسیل بالایی برای تغییر شیوه‌های زندگی و کسب‌وکار دارد. این طرز فکر باعث شد که بعداً eBay را تأسیس کند و دنیای تجارت الکترونیک را متحول سازد.
ازدواج پیر امیدیار
پیر امیدیار در دهه ۹۰ میلادی به‌عنوان یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار در منطقه Bay Area سانفرانسیسکو زندگی می‌کرد. او در یک شرکت فناوری به نام جنرال مجیک (General Magic) مشغول به کار بود، شرکتی که در زمینه توسعه نرم‌افزارهای پیشرفته فعالیت داشت. اما علاقه و توانایی او در برنامه‌نویسی فراتر از این شغل رسمی بود. او در اوقات فراغتش پروژه‌های شخصی اجرا می‌کرد و از طریق طراحی وب‌سایت‌های اینترنتی، علاوه بر کسب تجربه، درآمدی جانبی نیز برای خود ایجاد کرده بود. همین علاقه‌مندی و کنجکاوی او در دنیای فناوری، راه را برای یک اتفاق بزرگ و غیرمنتظره هموار کرد؛ اتفاقی که نه‌تنها زندگی شخصی‌اش را تحت تأثیر قرار داد، بلکه مسیر تجارت الکترونیک را برای همیشه تغییر داد.
در همین دوران، پیر امیدیار با پاملا وسلی، دانشجوی ارشد بیولوژی، آشنا شد. پاملا به جمع‌آوری جعبه‌های آب‌نبات Pez علاقه شدیدی داشت و همیشه به دنبال نمونه‌های نایاب و خاص این کلکسیون بود. با این حال، پیدا کردن مدل‌های کمیاب این جعبه‌ها کار ساده‌ای نبود، زیرا در آن زمان اینترنت هنوز به شکل گسترده برای خریدوفروش کالاهای کلکسیونی استفاده نمی‌شد و مردم برای یافتن اقلام خاص معمولاً به روش‌های سنتی متکی بودند. پیر که عاشق پاملا شده بود، تصمیم گرفت راهی پیدا کند تا این مشکل را برای او و سایر کلکسیونرها حل کند. این تصمیم، در ظاهر اقدامی ساده برای جلب رضایت معشوق بود، اما در حقیقت جرقه‌ای بود که بعدها منجر به خلق یکی از بزرگ‌ترین بازارهای آنلاین دنیا شد.
پیر برای کمک به پاملا، در وب‌سایت شخصی خود بخشی به نام “Auction Web” (حراجی وب) ایجاد کرد. این بخش به‌عنوان یک پلتفرم ساده طراحی شده بود که کاربران می‌توانستند در آن کالاهای خود را برای فروش بگذارند و دیگران پیشنهاد خرید بدهند. در ابتدا، هدف این سیستم تنها تسهیل خریدوفروش جعبه‌های آب‌نبات Pez بود، اما اتفاقی که رخ داد، فراتر از انتظار بود. استقبال کاربران از این سیستم به‌قدری زیاد شد که خیلی زود دامنه آن از علاقه‌مندان به آب‌نبات Pez فراتر رفت. مردم شروع به استفاده از این پلتفرم برای خریدوفروش اقلام مختلف کردند و طولی نکشید که این بخش کوچک وب‌سایت به بستری پررونق برای معاملات آنلاین تبدیل شد.
با افزایش تعداد کاربران و تقاضا برای استفاده از پلتفرم، پیر امیدیار متوجه شد که این ایده می‌تواند به یک کسب‌وکار جدی تبدیل شود. بنابراین، تصمیم گرفت که Auction Web را از یک بخش فرعی در وب‌سایت شخصی‌اش به یک پلتفرم مستقل تبدیل کند. این تصمیم منجر به تولد شرکت “eBay” شد، که امروزه یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خریدوفروش آنلاین در جهان است. eBay مدل جدیدی از تجارت الکترونیک را معرفی کرد که به کاربران اجازه می‌داد بدون واسطه و به‌صورت مستقیم با یکدیگر معامله کنند. این روش انقلابی، شیوه خریدوفروش آنلاین را تغییر داد و به کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ فرصتی بی‌سابقه برای رشد و گسترش داد.
پیر امیدیار تنها به دنبال خوشحال کردن فردی که دوستش داشت، بستری ایجاد کرد که میلیون‌ها نفر از آن بهره بردند وهم اکنون دارای سه فرزند است . در نتیجه، به یکی از موفق‌ترین کارآفرینان تاریخ تبدیل شد. داستان عشق و ازدواج او با پاملا، نمونه‌ای از ترکیب عشق، خلاقیت و کارآفرینی است که نشان می‌دهد چگونه یک تصمیم کوچک می‌تواند آینده‌ای بزرگ را رقم بزند.
تأسیس eBay و تغییر دنیای تجارت الکترونیک
پیر امیدیار در اواسط دهه ۱۹۹۰، زمانی که اینترنت به‌سرعت در حال گسترش بود، ایده‌ای منحصر‌به‌فرد برای یک بازار آنلاین در ذهن داشت. او معتقد بود که اینترنت می‌تواند بستری برای خرید و فروش مستقیم بین مردم، بدون نیاز به واسطه‌ها باشد. در آن زمان، بازارهای سنتی به‌صورت فیزیکی اداره می‌شدند و مدل‌های تجارت الکترونیک همچنان در مراحل ابتدایی خود بودند. او به این فکر افتاد که ایجاد یک پلتفرم آنلاین که در آن کاربران بتوانند کالاهای خود را برای فروش بگذارند و سایر کاربران روی آن‌ها پیشنهاد قیمت دهند، می‌تواند شیوه خرید و فروش را دگرگون کند. برخلاف فروشگاه‌های آنلاین مثل آمازون که کالاها را مستقیماً به مشتریان می‌فروختند، امیدیار می‌خواست یک بازار آزاد دیجیتال راه‌اندازی کند که در آن کاربران، نقش خریدار و فروشنده را داشته باشند و بدون دخالت یک شرکت واسطه، معامله کنند. این ایده انقلابی، پایه‌گذار مفهوم C2C (Consumer to Consumer) یا “کاربر به کاربر” شد، مدلی که بعدها توسط شرکت‌های متعددی الگوبرداری شد.
توسعه اولین نسخه eBay
در سال ۱۹۹۵، پیر امیدیار تصمیم گرفت که ایده خود را عملی کند و با استفاده از مهارت‌های برنامه‌نویسی خود، اولین نسخه از این پلتفرم را که AuctionWeb نام داشت، طراحی کرد. این سایت بر روی یک سرور خانگی که در اتاق کار امیدیار در کالیفرنیا قرار داشت، راه‌اندازی شد. سایت در ابتدا یک پروژه آزمایشی بود، اما خیلی زود مورد استقبال قرار گرفت. امیدیار از همان ابتدا، شفافیت و اعتماد را به‌عنوان اصول کلیدی پلتفرم در نظر گرفت و به همین دلیل، سیستم بازخورد (Feedback System) را طراحی کرد که به کاربران اجازه می‌داد تجربه‌های خرید و فروش خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و فروشندگان معتبرتر را شناسایی کنند. اولین کالای فروخته‌شده در سایت، یک دستگاه لیزر معیوب بود که برخلاف انتظار امیدیار، یک کلکسیونر حاضر شد آن را خریداری کند. این اتفاق نشان داد که حتی کالاهای غیرقابل استفاده نیز می‌توانند برای برخی ارزشمند باشند و مدل تجارت C2C می‌تواند بسیار موفق عمل کند.
تغییر نام به eBay و رشد اولیه
با افزایش تعداد کاربران و محبوبیت سایت، امیدیار تصمیم گرفت که برند قوی‌تری برای آن ایجاد کند و در سال ۱۹۹۶، نام آن را از AuctionWeb به eBay تغییر داد. این نام از شرکت مشاوره‌ای که او پیش‌تر راه‌اندازی کرده بود، یعنی Echo Bay Technology Group الهام گرفته شد. ازآنجاکه دامنه EchoBay.com قبلاً توسط شرکت دیگری ثبت شده بود، او دامنه eBay.com را انتخاب کرد. در همین سال، امیدیار برای مدیریت و توسعه بهتر شرکت، جفری اسکول (Jeffrey Skoll) را به‌عنوان اولین مدیرعامل شرکت استخدام کرد. رشد سریع eBay باعث شد که زیرساخت‌های فنی آن نیاز به بهبود داشته باشند، بنابراین تیمی از برنامه‌نویسان و متخصصان فناوری برای توسعه پلتفرم استخدام شدند. eBay به‌سرعت به یکی از محبوب‌ترین سایت‌های خریدوفروش آنلاین تبدیل شد و هزاران کاربر در آن ثبت‌نام کردند تا کالاهای خود را به حراج بگذارند یا اجناس موردنظرشان را خریداری کنند.
سرمایه‌گذاری و جهش بزرگ eBay
تا سال ۱۹۹۷، eBay به موفقیتی چشمگیر دست یافت و میلیون‌ها مزایده در آن انجام شد. رشد سریع سایت، توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد و شرکت سرمایه‌گذاری Benchmark Capital مبلغ ۶.۷ میلیون دلار در آن سرمایه‌گذاری کرد. این سرمایه باعث شد که eBay بتواند زیرساخت‌های سرورهای خود را ارتقا دهد، تجربه کاربری را بهبود ببخشد و تبلیغات بیشتری انجام دهد. eBay با تمرکز بر بازار کالاهای کمیاب و دست‌دوم، توانست به یکی از موفق‌ترین شرکت‌های تجارت الکترونیک تبدیل شود. این پلتفرم فرصت‌های بی‌نظیری برای کلکسیونرها، فروشندگان مستقل و حتی کسب‌وکارهای کوچک ایجاد کرد تا به‌راحتی به مشتریان در سراسر جهان دسترسی داشته باشند. مدل مزایده‌ای (Auction) که eBay معرفی کرد، تجربه‌ای کاملاً جدید از خریدوفروش آنلاین را ارائه داد و باعث شد که کاربران از جذابیت رقابتی آن لذت ببرند.
ورود eBay به بازار بورس و تبدیل امیدیار به میلیاردر
موفقیت eBay در جذب کاربران و افزایش حجم معاملات باعث شد که در سال ۱۹۹۸، شرکت تصمیم بگیرد وارد بازار بورس شود. عرضه اولیه سهام (IPO) در همان روز اول، یک موفقیت بزرگ بود و قیمت سهام eBay سه برابر شد. این اتفاق باعث شد که پیر امیدیار، در سن ۳۱ سالگی، میلیاردر شود و به‌عنوان یکی از ثروتمندترین کارآفرینان حوزه فناوری شناخته شود. پس از این موفقیت، eBay گسترش بین‌المللی خود را آغاز کرد و بازارهای خود را به اروپا، آسیا و استرالیا توسعه داد. این شرکت با ورود به بازارهای جدید، توانست میلیون‌ها کاربر جدید جذب کند و مدل کسب‌وکار خود را برای فرهنگ‌های مختلف تطبیق دهد.
خرید PayPal و تغییرات کلیدی در eBay
یکی از بزرگ‌ترین تصمیمات eBay در مسیر رشد خود، خرید PayPal در سال ۲۰۰۲ به قیمت ۱.۵ میلیارد دلار بود. این خرید به eBay اجازه داد که پرداخت‌های آنلاین را به‌صورت امن‌تر و راحت‌تر انجام دهد و بسیاری از مشکلات مربوط به پرداخت‌های بین‌المللی را حل کند. در آن زمان، روش‌های پرداخت سنتی مثل کارت‌های اعتباری و چک، برای خریداران و فروشندگان چالش‌های زیادی داشتند، اما PayPal توانست یک روش سریع و کارآمد برای انجام تراکنش‌ها فراهم کند. این اقدام، جایگاه eBay را به‌عنوان پیشرو در تجارت الکترونیک تثبیت کرد و باعث شد که کاربران بیشتری به پلتفرم اعتماد کنند. علاوه بر این، eBay شروع به خریداری شرکت‌های کوچک‌تر و توسعه فناوری‌های جدید برای بهبود تجربه خریدوفروش کرد.
رقابت با آمازون و تغییر مدل کسب‌وکار eBay
درحالی‌که eBay با مدل مزایده‌ای خود بازار تجارت الکترونیک را متحول کرده بود، ظهور شرکت‌هایی مانند آمازون و علی‌بابا چالش‌های جدیدی ایجاد کرد. آمازون، که در ابتدا به‌عنوان یک فروشگاه آنلاین کتاب کار خود را آغاز کرده بود، به‌سرعت رشد کرد و به سمت فروش مستقیم محصولات در مقیاس بزرگ حرکت کرد. در مقابل، eBay همچنان بر مدل مزایده و بازار دست‌دوم تمرکز داشت. بااین‌حال، برای رقابت با آمازون، eBay به‌مرور مدل خرید فوری (Buy It Now) را اضافه کرد که به کاربران اجازه می‌داد بدون نیاز به شرکت در مزایده، کالاها را با قیمت ثابت خریداری کنند. این تغییر باعث شد که eBay بتواند طیف وسیع‌تری از کاربران را جذب کند و با تغییرات بازار همگام شود.
