مدل بازاریابی STP، یکی از مهمترین و پرکاربردترین مدل های بازاریابی است که در دنیای امروز استفاده می شود. این مدل به شرکت ها کمک می کند تا با توجه به نیازهای و خواسته های مشتریان، بهترین استراتژی بازاریابی را انتخاب کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند. در این مدل، بازار هدف به چندین قطعه کوچک تقسیم می شود، سپس با تحقیقات بازار، محصول یا خدمات خود را برای هر قطعه از بازار فراهم می کنیم. لذا در ادامه، با استفاده از مدل STP، یک بازار هدف نهایی انتخاب و برای محصول یا خدمات خود، یک موقعیت خاص در بازار هدف بیابیم که بتوانیم با رقابت با سایر رقبا، بهترین فروش را برای خود ایجاد کنیم. در این مقاله، با توجه به اهمیت و کاربرد این مدل، به توضیح مفاهیم و مراحل آن پرداخته خواهد شد.
مراحل مدل بازاریابی STP
مدل بازاریابی STP، یکی از پرکاربردترین مدل های بازاریابی است که در دنیای امروز استفاده می شود. این مدل، با تقسیم بازار به چندین قطعه کوچکتر، به شرکت ها کمک می کند تا با توجه به نیازهای و خواسته های مشتریان، بهترین استراتژی بازاریابی را انتخاب کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند. در ادامه، مراحل اجرای این مدل به تفصیل شرح داده خواهد شد:
تقسیم بازار به قطعات کوچکتر (Segmentation)
در این مرحله، بازار هدف را به چندین قطعه کوچکتر تقسیم می کنیم. این تقسیم بندی می تواند بر اساس معیارهای مختلفی انجام شود مانند سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، سبک زندگی و … . با توجه به این معیارها، ما تعدادی گروه مشتری را تشکیل می دهیم که هر یک از این گروه ها، به عنوان یک بازار هدف تشخیص داده می شوند.
برای مثال، فرض کنید شما یک شرکت تولید کننده محصولات آرایشی هستید. با توجه به تحقیقات بازار، ممکن است ببینید که بازار هدف شما شامل دو قطعه می باشد: گروه اول شامل زنان جوان و گروه دوم شامل زنان میانسال است. با توجه به این تقسیم بندی، می توانید بهترین استراتژی بازاریابی را برای هر یک از این گروه ها تعیین کنید.
انتخاب بازار هدف (Targeting)
در این مرحله، پس از تقسیم بازار به چندین قطعه، یک یا چند بازار هدف از بین این قطعه ها انتخاب می شود. برای انتخاب بازار هدف، باید به چندین معیار دیگری همچون سودآوری، اندازه بازار، رقابت، موقعیت جغرافیایی و … توجه کنیم. با توجه به این معیارها، بازار هدف نهایی را انتخاب می کنیم.
برای مثال، در شرکت تولید کننده محصولات آرایشی، شما ممکن است با توجه به تحقیقات بازار، ببینید که بازار هدف شما گروه زنان میانسال است. در این صورت، شما باید استراتژی بازاریابی خود را برای این گروه مشخص کنید.
موقعیت یابی در بازار (Positioning)
در این مرحله، باید برای محصول یا خدمات خود، یک موقعیت خاص در بازار هدف بیابیم که بتوانیم با رقابت با سایر رقبا، بهترین فروش را برای خود ایجاد کنیم. در این مرحله، باید محصول یا خدمات خود را به گونه ای تنظیم کنیم که نیازهای و خواسته های مشتریان را برآورده کند و با رقابت با رقبای دیگر، بتوانیم بهترین موقعیت را در بازار هدف داشته باشیم.
برای مثال، در شرکت تولید کننده محصولات آرایشی، شما باید با توجه به نیازهای و خواسته های گروه زنان میانسال، محصولات خود را طراحی و تنظیم کنید تا بتوانید با رقابت با سایر رقبای دیگر، بهترین موقعیت را در بازار هدف خود داشته باشید.
در نتیجه، مدل بازاریابی STP یکی از مهمترین و کاربردی ترین مدل های بازاریابی است که به شرکت ها کمک می کند تا با توجه به نیازهای و خواسته های مشتریان، بهترین استراتژی بازاریابی را انتخاب کرده و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند.
مزایای استفاده از مدل بازاریابی STP برای شرکتها
استفاده از مدل بازاریابی STP برای شرکتها مزایای زیادی دارد که به طور خلاصه میتوان آنها را به صورت زیر بیان کرد:
- بهبود استراتژی بازاریابی: استفاده از مدل STP به شرکتها کمک میکند تا با تقسیم بازار به گروههای کوچکتر، بهترین استراتژی بازاریابی را برای هر گروه تعیین کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند.
- بهبود ارتباط با مشتریان: تقسیم بازار به گروههای کوچکتر باعث میشود که شرکتها بتوانند بهترین راهکارها و محصولات خود را برای هر گروه مشتری ارائه دهند و در نتیجه، ارتباط بهتری با مشتریان خود برقرار کنند.
- کاهش هزینههای بازاریابی: استفاده از مدل STP باعث میشود که شرکتها به صورت دقیقتر به نیازها و خواستههای مشتریان خود پاسخ دهند و در نتیجه، هزینههای بازاریابی را کاهش دهند.
- رقابتپذیری بیشتر: تقسیم بازار به گروههای کوچکتر باعث میشود که شرکتها بتوانند با رقبای خود به بهترین شکل رقابت کنند و در نتیجه، رقابتپذیری بیشتری در بازار داشته باشند.
- افزایش سودآوری: با بهترین استراتژی بازاریابی برای هر گروه مشتری، شرکتها میتوانند فروش و سود خود را افزایش دهند و در نتیجه، سودآوری بیشتری را کسب کنند.
بنابراین، استفاده از مدل بازاریابی STP برای شرکتها امکان بهبود استراتژی بازاریابی، بهبود ارتباط با مشتریان، کاهش هزینههای بازاریابی، رقابتپذیری بیشتر و افزایش سودآوری را فراهم میکند.
آیا مدل بازاریابی STP در تمامی صنایع قابل استفاده است؟
مدل بازاریابی STP به دلیل اینکه به شرکتها کمک میکند تا با تقسیم بازار به گروههای کوچکتر، بهترین استراتژی بازاریابی را برای هر گروه تعیین کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند، در بسیاری از صنایع قابل استفاده است. اما باید توجه داشت که در برخی از صنایع، مدل STP به دلیل خصوصیات خاص آنها، ممکن است به گونهای تغییر یابد که بهترین نتیجه را به شرکت نشان دهد. در زیر به برخی از صنایعی که مدل بازاریابی STP در آنها میتواند کارآمد باشد، اشاره شده است:
۱. صنعت مواد غذایی: در صنعت مواد غذایی، مدل STP با توجه به ویژگیهای محصول، نیازها و خواستههای مشتریان و مزایای رقابتی، به شرکتها کمک میکند تا بهترین استراتژی بازاریابی را برای هر گروه مشتری تعیین کنند.
۲. صنعت پوشاک: در صنعت پوشاک، مدل STP به شرکتها کمک میکند تا با توجه به نیازهای مشتریان، بهترین استراتژی بازاریابی را تعیین کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند.
۳. صنعت خودرو: در صنعت خودرو، مدل STP به شرکتها کمک میکند تا با توجه به نیازهای و ویژگیهای هر گروه مشتری، بهترین استراتژی بازاریابی را تعیین کنند و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند.
۴. صنعت فناوری اطلاعات: در صنعت فناوری اطلاعات، مدل STP به شرکتها کمک میکند تا با تقسیم بازار به گروههای کوچکتر، بهترین راهکارها و محصولات خود را برای هر گروه مشتری ارائه دهند و در نتیجه، بازار خود را گسترش دهند.
به طور کلی، مدل بازاریابی STP در بسیاری از صنایع قابل استفاده است، اما برای بهترین نتیجه، باید این مدل را با توجه به ویژگیهای خاص هر صنعت و بازار، تغییر داد و بهینه کرد.
اهمیت و کاربرد مدل بازاریابی STP
مدل بازاریابی STP به عنوان یکی از اصولی ترین و پرکاربردترین مدل های بازاریابی، در دنیای امروز بسیار اهمیت دارد. این مدل به شرکتها کمک میکند تا در برابر متغیرهای بسیاری که در بازار وجود دارند، مانند رقابت، تغییرات در نیازها و خواستههای مشتریان، تغییرات در فناوری و غیره، درست و بهینه عمل کنند. مدل STP به شرکتها کمک میکند تا با تقسیم بازار به گروههای کوچکتر، بتوانند بازار هدف خود را به صورت دقیقتر شناسایی کنند و در نتیجه، استراتژی بازاریابی خود را برای هر گروه مشتری جداگانه تعیین کنند.
با اطلاع دقیق از نیازها و خواستههای هر گروه مشتری، شرکتها میتوانند بهترین استراتژی بازاریابی را برای هر گروه مشتری تعیین کنند. در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهند. استفاده از مدل STP باعث میشود که شرکتها به صورت دقیقتر به نیازها و خواستههای مشتریان خود پاسخ دهند. در نتیجه، هزینههای بازاریابی را کاهش دهند. با استفاده از مدل STP، شرکتها میتوانند بهترین راهکارها و محصولات خود را برای هر گروه مشتری ارائه دهند. با این کار، ارتباط بهتری با مشتریان خود برقرار میکنند. تقسیم بازار به گروههای کوچکتر باعث میشود که شرکتها بتوانند با رقبای خود به بهترین شکل رقابت کنند. در نتیجه، رقابتپذیری بیشتری در بازار داشته باشند.
با بهترین استراتژی بازاریابی برای هر گروه مشتری، شرکتها میتوانند فروش و سود خود را افزایش دهند و در نتیجه، سودآوری بیشتری را کسب کنند. بنابراین، مدل بازاریابی STP از اهمیت و کاربرد بسیاری در بازاریابی برخوردار است و به شرکتها کمک میکند تا با توجه به نیازها و خواستههای مشتریان، بهینه تر و با کمترین هزینهها عمل کنند و در نتیجه، سودآوری بیشتری را کسب کنند.
روش های بهبود و ارتقا برای استفاده مدل بازاریابی STP
برای بهبود و ارتقا استفاده از مدل بازاریابی STP، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
۱. جمعآوری دادههای دقیقتر:
از آنجا که در مدل STP، شناخت دقیق از نیازهای و خواستههای هر گروه مشتری بسیار مهم است، لازم است که دادههای دقیق و جامعی را درباره مشتریان خود جمعآوری کنید. برای جمعآوری دادههای دقیق، میتوانید از روشهای مختلفی مانند نظرسنجی، مصاحبه، تحقیقات بازار، تحلیل دادهها و استفاده از روشهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده کنید.
۲. بهبود فرآیند تحلیل دادهها:
با داشتن دادههای دقیق، لازم است که فرآیند تحلیل دادهها را بهبود دهید. برای بهبود فرآیند تحلیل دادهها، میتوانید از ابزارهای تحلیل دادههای پیشرفته، مانند روشهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده کنید و به دست آوردن نتایج دقیقتر و مفیدتری برای استفاده در مدل STP کمک کنید.
۳. بهبود فرآیند تفسیر نتایج:
در مدل STP، تفسیر نتایج به دقیق بودن آنها بسیار وابسته است. برای بهبود فرآیند تفسیر نتایج، میتوانید از ابزارهای تفسیر دادهها، مانند نمودارها و جداول آماری استفاده کنید و نتایج را به شکلی قابل فهم و روشن برای همه ارائه کنید.
۴. به روزرسانی و تعیین مجدد بازار هدف:
با توجه به تغییراتی که در بازار و رفتار مشتریان رخ میدهد، لازم است که بازار هدف خود را به روزرسانی کنید و در صورت نیاز، بازار هدف جدیدی تعیین کنید. این کار به شما کمک میکند تا بهترین استراتژی بازاریابی را برای بازار هدف خود تعیین کنید و در نتیجه، فروش و سود خود را افزایش دهید.
۵. مرور و بهبود استراتژی بازاریابی:
برای بهبود استفاده از مدل STP، لازم است که به صورت دورهای استراتژی بازاریابی خود را مرور کنید و بهبودهای لازم را اعمال کنید. این کار به شما کمک میکند تا با توجه به تغییرات بازار و نیازهای مشتریان، استراتژی بازاریابی را تعیین و بیشتر سود کنید.
با این روشها، میتوانید استفاده خود از مدل بازاریابی STP را بهبود بخشید و بهترین نتایج را برای شرکت خود به دست آورید.
استراتژی مدل بازاریابی STP
مدل بازاریابی STP سه مرحلهای است که شامل استراتژیهای مختلفی برای هر مرحله میشود. در ادامه به صورت خلاصه، استراتژی هر مرحله را توضیح میدهیم:
تقسیم بازار (Segmentation):
در این مرحله، شرکت باید بازار را به گروههای کوچکتر تقسیم کند. برای این کار، شرکت باید ویژگیهای مشتریان خود را مانند سن، جنسیت، شغل و علایق، شناسایی کند. سپس با توجه به این ویژگیها، بازار را به گروههای مشتری تقسیم کند. استراتژی این مرحله شامل:
- شناسایی ویژگیهای مشتریان
- تقسیم بازار به گروههای کوچکتر
- انتخاب گروههایی که در آنها شرکت بیشترین پتانسیل فروش را دارد
بازاریابی محصول (Targeting):
در این مرحله، شرکت باید با توجه به گروههایی که در مرحله قبل شناسایی کرده است، بهترین گروههایی را که در آنها شرکت بیشترین پتانسیل فروش را دارد، انتخاب کند. سپس باید محصولات و خدمات خود را به شکلی بازاریابی کند که نیازهای و خواستههای این گروهها را برطرف کند. استراتژی این مرحله شامل:
- انتخاب گروههایی که بهترین پتانسیل فروش را دارند
- شناسایی نیازها و خواستههای گروههای انتخاب شده
- بازاریابی محصولات و خدمات به شکلی که نیازها و خواستههای گروههای انتخاب شده را برطرف کند
موقعیتبندی (Positioning):
در این مرحله، شرکت باید محصولات خود را به شکلی بازاریابی کند که از رقبای خود متمایز شود. به علاوه در ذهن مشتریان به عنوان یک برند قدرتمند و متمایز در ذهنشان نقش ببیند. برای این کار، شرکت باید بر روی ویژگیها و مزایای خود تاکید کند. شرکت با استفاده از استراتژیهای بازاریابی مناسب، برند خود را به عنوان یک برند قدرتمند در ذهن مشتریان موقعیتبندی میکند. استراتژی این مرحله شامل:
- تمرکز بر روی ویژگیها و مزایای خود
- استفاده از استراتژیهای بازاریابی مناسب برای موقعیتبندی بهتر برند
- ایجاد تصویر منحصربهفرد در ذهن مشتریان
با اجرای استراتژیهای مناسب در هر سه مرحله، شرکت میتواند بازار خود را به بهترین شکل ممکن به دست آورد و فروش و سود خود را بهبود بخشد.
سخن پایانی
در نتیجه، مدل بازاریابی STP به عنوان یکی از مدلهای بازاریابی مهم، به شرکتها کمک میکند تا با استفاده از استراتژیهای بازاریابی مناسب، به بهترین شکل ممکن در بازار حضور داشته باشند. این مدل بازاریابی شامل سه مرحله تقسیم بازار، بازاریابی محصول و موقعیتبندی است که هر یک دارای استراتژیهای خاص خود هستند. برای استفاده بهینه از مدل بازاریابی STP، شرکتها باید دادههای دقیق و جامعی را درباره مشتریان خود جمعآوری کنید. سپس با استفاده از ابزارهای تحلیل دادهها و تفسیر نتایج، بهترین استراتژی بازاریابی را برای بازار هدفشان تعیین کنند. با توجه به تغییرات روزافزون در بازار و رفتار مشتریان، شرکتها باید به صورت دورهای استراتژی بازاریابی خود را مرور کرد. سپس بهبودهای لازم را اعمال کنند تا با رقابت در بازار رو به رو شده و فروش و سود خود را بهبود بخشند.