در دنیای امروز موضوع کارآفرینی زنان در جامعه و اقتصاد، به دلیل اهمیت آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، به بررسی مفهوم کارآفرینی زنان، تاریخچه کارآفرینی زنان، مزایای کارآفرینی زنان، تجربیات کارآفرینان زن، سیاست ها و برنامه های حمایتی از کارآفرینی زنان پرداخته خواهد شد.
زنان همواره در جامعه از برخورداری از حقوق مساوی با مردان محروم بوده اند. اما در سال های اخیر، با افزایش آگاهی و فرهنگ سازی های مختلف، زنان به عنوان یکی از گروه های حقوقی مورد توجه قرار گرفته و حقوق و امکانات بیشتری نسبت به گذشته به آنها اعطا شده است. در این میان، کارآفرینی زنان به عنوان یکی از راهکارهای مهم برای ایجاد فرصت های شغلی و توسعه اقتصادی در جامعه، به موضوعی اساسی تبدیل شده است.با توجه به اینکه کارآفرینی زنان دارای تأثیر مهمی بر رشد اقتصاد و ایجاد شغل در جامعه است، بررسی و پژوهش درباره این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در این مقاله، به بررسی مفهوم کارآفرینی زنان، تاریخچه کارآفرینی زنان، مزایای کارآفرینی زنان، تجربیات کارآفرینان زن، سیاست ها و برنامه های حمایتی از کارآفرینی زنان و نتیجه گیری های کلی از این موضوع پرداخته خواهد شد.چرا کارآفرینی برای خانوما صد برابر سخت تر از آقایون است؟ در ویدیو زیر به پاسخ این سوال خواهیم رسید.
در این مطلب می‌خوانید
آشنایی با مفهوم کارآفرینی زنان
کارآفرینی زنان به معنای تشکیل و مدیریت کسب و کارهایی است که توسط زنان بنیان گذاری شده و تحت نظارت و رهبری آنها عمل می کند. در واقع، کارآفرینی زنان به توانایی زنان در شناسایی فرصت های کارآفرینی، تشکیل و مدیریت کسب و کارهای خود، افزایش اشتغال و ایجاد ثروت در جامعه اشاره دارد.
کارآفرینی زنان به عنوان یکی از راهکارهای مهم برای تحقق توسعه اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی در جامعه، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. با توجه به اینکه زنان به دلیل عوامل مختلفی مانند تبعیض جنسیتی، عدم دسترسی به منابع مالی و فرصت های آموزشی، در برخورد با چالش های کارآفرینی با مشکلاتی مواجه هستند، ایجاد بسترهایی برای حمایت از کارآفرینی زنان و ارتقای توانمندی آنها از اهداف مهم در این زمینه است. بنابراین، با توجه به اهمیت ویژه کارآفرینی زنان در توسعه اقتصادی و اجتماعی، بررسی و پژوهش درباره این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
تاریخچه کارآفرینی زنان
تاریخچه کارآفرینی زنان به دهه های گذشته باز می‌گردد. در گذشته، بسیاری از زنان به دلیل فرهنگ و تربیتی که در آن دوران وجود داشت، به عنوان مادر و خانه دار شناخته می‌شدند و کارآفرینی برای آنها امری بسیار ناشناخته و غیر معمول بود.
اما با گذر زمان و تغییر در فرهنگ جامعه، زنان رو به افزایش در حوزه کارآفرینی حضور پیدا کردند. در دهه ۱۹۶۰، با آغاز جنبش حقوق زنان، زنان برای اولین بار شروع به تحرک و فعالیت در زمینه‌های مختلف شغلی کردند.
در دهه ۱۹۷۰، با گسترش جنبش دوم موج نسل جوان زنان با عنوان “شورش زنان” شروع شد. این جنبش با هدف ایجاد فرصت‌های برابر برای زنان در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه کارآفرینی، به وجود آمد. این جنبش باعث شد که زنان به طور فزاینده‌ای به دنبال شغل‌های خود بگردند. در این راه، بسیاری از آنها به عنوان کارآفرینان شروع به کار کردند.
در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، با گسترش کارآفرینی در جهان، زنان نیز به طور فزاینده‌ای در این زمینه شرکت کردند. طی این دهه‌ها، بسیاری از زنان برای تأمین درآمد خود و خانواده خود، به شغل‌های کارآفرینی روی آوردند. همچنین، با گسترش فناوری و اینترنت، بسیاری از زنان به شکل مجازی و در حوزه کارآفرینی فعالیت‌های خود را آغاز کردند.
اما با وجود پیشرفت‌هایی که در زمینه کارآفرینی زنان حاصل شده است، هنوز هم زنان با مشکلاتی مانند تبعیض جنسیتی و عدم دسترسی به منابع مالی و فرصت‌های آموزشی روبرو هستند. لذا، بررسی و تحقیق در زمینه کارآفرینی زنان و ایجاد بسترهایی برای حمایت از آنها، همچنان به عنوان یکی از موضوعات مهم در جامعه مطرح است.
مزایای کارآفرینی زنان
کارآفرینی زنان به عنوان یکی از راهکارهای مهم برای توسعه اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی در جامعه، مزایای متعددی دارد. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنم:
-
افزایش اشتغال و کاهش بیکاری: کارآفرینی زنان با ایجاد کسب و کار، موجب ایجاد فرصت شغلی و اشتغال برای خودشان و دیگران می‌شود و در نتیجه باعث کاهش بیکاری و توسعه اقتصادی کشور می‌شود.
-
ایجاد ثروت: با ایجاد کسب و کار، زنان می‌توانند به ایجاد ثروت و افزایش درآمد خودشان و خانواده خود کمک کنند.
-
تعدیل نقش جنسیتی: کارآفرینی زنان موجب تعدیل نقش جنسیتی و افزایش تعامل زنان با مردان در بازار کار می‌شود.
-
توانمندسازی زنان: کارآفرینی زنان باعث افزایش توانمندی و خودکفایی زنان می‌شود و آنها را از وابستگی به دیگران وابسته نمی‌کند.
-
ایجاد نوآوری و ارزش‌آفرینی: کارآفرینی زنان موجب ایجاد نوآوری و ارزش‌آفرینی در جامعه می‌شود و باعث ایجاد رقابت در بازار کار می‌شود.
-
ایجاد تنوع در بازار کار: با دخالت زنان در بازار کار و کارآفرینی، تنوع در بازار کار ایجاد می‌شود و این تنوع می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها منجر شود.
-
ایجاد ارتباطات بین المللی: با کارآفرینی زنان و فعالیت در بازار جهانی، ارتباطات بین المللی و اقتصاد جهانی تقویت می‌شود.
بنابراین، کارآفرینی زنان باعث ایجاد فرصت های شغلی، توسعه اقتصادی، ایجاد نوآوری، تنوع در بازار کار و تعدیل نقش جنسیتی می‌شود.
تأثیر کارآفرینی زنان در جامعه و اقتصاد
کارآفرینی زنان تأثیر بسیار زیادی در جامعه و اقتصاد دارد. در ادامه به برخی از این تأثیرات اشاره می‌کنم:
-
افزایش اشتغال و کاهش بیکاری: کارآفرینی زنان با ایجاد کسب و کار، موجب ایجاد فرصت شغلی و اشتغال برای خودشان و دیگران می‌شود و در نتیجه باعث کاهش بیکاری و توسعه اقتصادی کشور می‌شود.
-
ایجاد توسعه اقتصادی: کارآفرینی زنان باعث ایجاد توسعه اقتصادی در جامعه می‌شود و باعث ایجاد ارزش‌افزوده و ایجاد فرصت‌های شغلی می‌شود.
-
ایجاد ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی: زنان کارآفرین با ایجاد کسب و کار، می‌توانند ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی را به جامعه انتقال دهند و به توسعه آنها کمک کنند.
-
افزایش تعاملات اجتماعی: کارآفرینی زنان موجب افزایش تعاملات اجتماعی و اقتصادی در جامعه می‌شود و باعث ایجاد ارتباطات بین افراد و کسب و کارها می‌شود.
-
تعدیل نقش جنسیتی: کارآفرینی زنان موجب تعدیل نقش جنسیتی و افزایش تعامل زنان با مردان در بازار کار می‌شود.
-
ایجاد نوآوری و ارزش‌آفرینی: کارآفرینی زنان موجب ایجاد نوآوری و ارزش‌آفرینی در جامعه می‌شود و باعث ایجاد رقابت در بازار کار می‌شود.
-
ایجاد تنوع در بازار کار: با دخالت زنان در بازار کار و کارآفرینی، تنوع در بازار کار ایجاد می‌شود و این تنوع می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها منجر شود.
-
تأثیر مثبت بر زندگی خانواده: کارآفرینی زنان می‌تواند تأثیر مثبتی بر زندگی خانواده‌ها داشته باشد، زیرا با ایجاد کسب و کار، می‌توانند به ایجاد درآمد و تأمین نیازهای خانواده‌ها کمک کنند.
نتایج این تاثیرات در جامعه
کارآفرینی زنان باعث ایجاد فرصت های شغلی، توسعه اقتصادی، ایجاد نوآوری، تنوع در بازار کار و تعدیل نقش جنسیتی می‌شود. همچنین، با توجه به اینکه زنان در جامعه نیز نیاز به توسعه و توانمندسازی دارند، کارآفرینی زنان می‌تواند به توانمندسازی و بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی زنان کمک کند. به طور مثال، در بسیاری از جوامع، برخی زنان به دلیل عدم دسترسی به منابع و فرصت‌های شغلی، دچار فقر و بی‌ثباتی هستند. با ایجاد کسب و کارهای کوچک و متوسط، زنان می‌توانند به توسعه خود و خانواده‌هایشان کمک کنند و به ایجاد اشتغال و کاهش فقر در جامعه کمک کنند.
همچنین، با توجه به اینکه زنان در جامعه نیز نیاز به توسعه و توانمندسازی دارند، کارآفرینی زنان می‌تواند به توانمندسازی و بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی زنان کمک کند. به طور مثال، در بسیاری از جوامع، برخی زنان به دلیل عدم دسترسی به منابع و فرصت‌های شغلی، دچار فقر و بی‌ثباتی هستند. با ایجاد کسب و کارهای کوچک و متوسط، زنان می‌توانند به توسعه خود و خانواده‌هایشان کمک کنند و به ایجاد اشتغال و کاهش فقر در جامعه کمک کنند. بنابراین، کارآفرینی زنان به عنوان یک راهکار مهم برای ایجاد توسعه اقتصادی، توانمندسازی زنان، تنوع در بازار کار و کاهش بیکاری در جامعه، اهمیت بسیاری دارد.
تجربیات کارآفرینان زن
تجربیات کارآفرینان زن نشان می‌دهد که زنان در کارآفرینی با چالش‌های بسیاری روبرو هستند، اما با ایجاد راه‌حل‌های مناسب، می‌توانند به موفقیت در کارآفرینی دست یابند. در ادامه به برخی از تجربیات کارآفرینان زن اشاره می‌کنم:
-
مقابله با تبعیض جنسیتی: یکی از چالش‌های اصلی کارآفرینان زن، تبعیض جنسیتی است. زنان در بسیاری از صنایع با تبعیض جنسیتی روبرو می‌شوند و برای ایجاد کسب و کار موفق، نیاز دارند تا با این تبعیض مقابله کنند.
-
دسترسی به منابع مالی: یکی از موانع اصلی برای کارآفرینان زن، دسترسی به منابع مالی است. بسیاری از زنان برای شروع یک کسب و کار، به سرمایه گذاری و پشتیبانی مالی نیاز دارند که این دسترسی برای آنها مشکل است.
-
تعامل با افراد دیگر: بسیاری از کارآفرینان زن، به دلیل عدم تجربه کافی در تعامل با افراد دیگر، مشکلاتی را در این زمینه دارند. برای موفقیت در کارآفرینی، زنان نیاز دارند تا به توانایی تعامل با افراد دیگر، توجه کنند.
-
تعامل با واحدهای دولتی: بسیاری از کارآفرینان زن، برای توسعه کسب و کار خود، به دلیل عدم آشنایی کافی با واحدهای دولتی، مشکلاتی را در این زمینه دارند.
-
تبلیغات و بازاریابی: تبلیغات و بازاریابی، بخش مهمی از کارآفرینی است و بسیاری از کارآفرینان زن به دلیل عدم آشنایی کافی با این بخش از کارآفرینی، مشکلاتی را در این زمینه دارند.
چالش‌ها و فرصت‌ها
با توجه به این چالش‌ها، بسیاری از کارآفرینان زن با ایجاد راه‌حل‌های مناسب، موفقیت در کارآفرینی دست یافته‌اند. برای مثال، برخی از کارآفرینان زن از راه‌های جدید و خلاقانه برای جذب سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند و برخی دیگر از شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغات و بازاریابی استفاده می‌کنند.
همچنین، بسیاری از کارآفرینان زن به دلیل تجربه‌های خود، به عنوان راهنمایی برای جوان‌ترین نسل از کارآفرینان زن، فعالیت می‌کنند و تجربیات خود را با آنها به اشتراک می‌گذارند. همچنین، برخی از زنان به عنوان نمونه‌های الهام بخش برای دیگران، در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مطرح هستند. این می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس زنان در کارآفرینی کمک کند. در نهایت، تجربیات کارآفرینان زن نشان می‌دهد که با توجه به چالش‌هایی که در این حوزه وجود دارد، ایجاد راه‌حل‌های مناسب و همکاری با سایر افراد در این زمینه، می‌تواند به موفقیت در کارآفرینی کمک کند.
راهکارهای زنان برای رسیدن به موفقیت در راه تشکیل کارآفرینی
-
شرکت در برنامه‌های آموزشی مرتبط با کارآفرینی، می‌تواند به زنان کمک کند تا مهارت‌های لازم برای راه‌اندازی یک کسب و کار را فرا بگیرند.
-
ایجاد شبکه‌های موثر با دیگر کارآفرینان و صاحبان کسب و کارها، می‌تواند به زنان کمک کند تا به منابع و پشتیبانی لازم برای توسعه کسب و کار خود دسترسی پیدا کنند.
-
ایجاد برند شخصی و ارتباط برقرار کردن با جامعه، می‌تواند به زنان در تبلیغات و بازاریابی کمک کند و به افزایش شناخت و شهرت آنها در بازار کمک کند.
-
استفاده از فناوری و ابزارهای دیجیتالی در تعامل با مشتریان، تبلیغات و بازاریابی، می‌تواند به زنان در کسب و کار کمک کند. -
توسعه مهارت‌های ارتباطی، می‌تواند به زنان در تعامل با مشتریان، نمایندگان دولتی و دیگر افراد مرتبط با کسب و کار، کمک کند.
-
مشارکت در جامعه و حمایت از دیگر زنان کارآفرین، می‌تواند به زنان کمک کند تا به دسترسی به منابع و پشتیبانی لازم برای رشد و توسعه کسب و کار خود دسترسی پیدا کنند.
استفاده از فناوری و ابزارهای دیجیتالی در تعامل با مشتریان، تبلیغات و بازاریابی، می‌تواند به زنان در کسب و کار کمک کند.با توجه به این راهکارها، زنان می‌توانند به موفقیت در کارآفرینی دست یابند و به عنوان نمونه‌های الهام بخش برای دیگران، در این حوزه فعالیت کنند.
سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی از کارآفرینی زنان
سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی از کارآفرینی زنان، در بسیاری از کشورها به منظور تشویق زنان به شروع کسب و کار و حمایت از آنها، اجرا می‌شود. تعدادی از این سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی به شرح زیر است:
-
ایجاد صندوق حمایت از کارآفرینی زنان: در بسیاری از کشورها، صندوق‌های حمایت از کارآفرینی زنان تاسیس شده‌اند که به عنوان منابع مالی برای زنان کارآفرین، در دسترس قرار می‌گیرند.
-
اختصاص بودجه برای حمایت از کارآفرینی زنان: در برخی کشورها، بودجه‌های هدفمندی برای حمایت از کارآفرینی زنان صرف می‌شود. این بودجه‌ها می‌توانند شامل اعطای وام با بهره‌ای کم، پشتیبانی مالی، ارائه مشاوره و آموزش به زنان کارآفرین و… باشد.
-
ایجاد شبکه‌های حمایتی: در بسیاری از کشورها، شبکه‌های حمایتی برای کارآفرینان زن ایجاد شده‌اند. این شبکه‌ها شامل ارائه مشاوره، آموزش و توجیهی، ایجاد فضای کارآفرینی، تسهیل ارتباط با نهادهای دولتی و خصوصی و غیره هستند.
-
تسهیل ارتباط با نهادهای دولتی: در برخی کشورها، برنامه‌هایی برای تسهیل ارتباط کارآفرینان زن با نهادهای دولتی مانند وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و غیره اجرا می‌شود.
-
طرح‌های تشویقی مالی: در برخی کشورها، طرح‌های تشویقی مالی برای کارآفرینی زنان اجرا می‌شود. این طرح‌ها شامل معافیت مالیاتی، تسهیلات بانکی با بهره‌ای کم و غیره هستند.
-
تغییر قوانین و مقررات: تغییر قوانین و مقررات به منظور تسهیل کارآفرینی زنان، در برخی کشورها انجام می‌شود. به عنوان مثال، در برخی کشورها، قوانینی برای تشویق شرکت‌های فعال در زمینه کارآفرینی زنان وجود دارد.
-
ارائه آموزش و مشاوره: در برخی کشورها، برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای برای کارآفرینان زن ارائه می‌شود. این برنامه‌ها می‌توانند شامل آموزش‌های مرتبط با کارآفرینی، مدیریت کسب و کار، بازاریابی، مالی و غیره باشد.
